اوﺧﺸﺎر ﻃﺎﻟﻌﻠﯽ اﻧﺴﺎﻧﻼر

(آﺳﺘﺎرانین ﻟﻮﻧﺪی ول ﮐﻨﺪﯾﻨﺪه اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺷﯿﺒﺎﻧﯽ و ﻣﻐﺎﻧﺪا ﯾﺪاﷲ ﺧﺎن ﺣﺴﯿﻨﯽ )

احمد بگ شیبانی و اونو عائله سی	یدالله خان و اونون عائله سی

ﻋﺰﻣﮑﺎرﻟﯿﻖ و ﻓﻮرﻣﺎﺟﺎ ﻣﻠﯽ ﺣﻘﯿﻘﺘﺪه ﺑﻮﺗﻮن اﯾﺮان ﺧﻠﻘﻠﺮی ﻧﯿﻦ زﺣﻤﺘﮑﺶ ﮐﺘﻠﮫ ﺳﯽ ﻧﯿﻦ ﻣﻨﺎﻓﻌﯽ ﻧﯽ ﺗﻤﺜﯿﻞ اﯾﺪن ﻣﻠﯽ دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ ﺗﺎرﯾﺨﯿﻤﯿﺰده (١٩٤٦-١٩٤٥- ﻧﺠﯽ اﯾﻠﻠﺮ) ﻣﺸﮭﻮر ١٢ ﺷﮭﺮﯾﻮر (١٣٢٤) ﺧﻠﻘﮫ ﻣﺮاﺟﻌﺖ ﮐﯿﻤﯽ داﺧﻞ اوﻻن ﺳﻨﺪﯾﻦ ﭼﻮخاھﻤﯿﺘﻠﯽ و ﭼﻮخ دﮔﺮﻟﯽ اوﻟﻤﺎﺳﯽ ﻧﯿﻦ او دورﯾﻦ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﯿﻨﺪا و ﺗﺎﻧﯿﻨﻤﯿﺶ ﺷﺨﺼﯿﺘﻠﺮﯾﻦ دﯾﺪﯾﮑﻠﺮی ﺳﻮزﻟﺮده آﯾﺪﯾﻦ ﮔﻮرﻣﮏ اوﻻر. ١٢ﺷﮭﺮﯾﻮر اﻋﻼﻣﯿﮫ ﺳﯽ ﻧﯿﻦ ﺋﻮﻟﮑﮫ داﺧﯿﻠﯿﻨﺪه ﯾﺎﯾﯿﻼن ﮔﻮﻧﺪن آذرﺑﺎﯾﺠﺎﻧﻠﯽ وﻃﻦ ﭘﺮورﻟﺮ ﻃﺮﻓﯿﻨﺪن ﻧﺠﮫ ﺣﺮارﺗﻠﮫ و ﺳﻮﯾﻨﺠﻠﮫ ﻗﺎرﺷﯿﻼدﯾﻘﻼری ﮔﻮزوﻣﻮن ﻗﺎﺑﺎﻗﯿﻨﺪادﯾﺮ. ﯾﻮ ﺳﻮﯾﻨﺞ و ﺣﺮارت آذرﺑﺎﯾﺠﺎﻧﯿﻦ ﻣﺨﺘﺎف ﺑﻮﻟﮕﮫ ﻟﺮﯾﻨﺪه ﯾﺎﺷﺎﯾﺎن و ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺒﻘﮫ ﻟﺮﯾﻨﺪن اوﻻن – ﭘﺸﮫ ﺻﺎﺣﺒﻠﺮﯾﻨﺪن، ﻓﻌﻠﮫ، ﮐﻨﺪﻟﯿﻠﺮدن، ﺗﺎﺟﺮ و ﻣﻠﮑﺪارﻻردان، ﺿﯿﺎﻟﯽ ﺑﮓ و ﺧﺎﻧﻼردان، روﺣﺎﻧﯽ ﻟﺮدن ﻣﺮﮐﺰه و ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﺎ ﮔﻠﻦ ﭼﻮخ ﺳﺎﯾﻠﯽ ﺗﻠﮫ ﻗﺮاف و ﻣﮑﺘﻮﺑﻼردا داھﺎ آﯾﺪﯾﻦ ﮔﻮرﻣﮏ اوﻻر. اوزون اﯾﻠﻠﺮ آرزوﺳﯿﻨﺪا اوﻻن و ﺑﻮ ﻓﺮﺻﺘﺪن اﺳﺘﻔﺎده اﯾﺪن ﻣﻐﺎﻧﯿﻦ آرازﺑﺎﺳﺎر ﺑﻮﻟﮕﮫ ﺳﯽ ﻧﯿﻦ ﮔﻮﻣﻮش ﭼﯿﻠﯽ ﮐﻨﺪی ﻧﯿﻦ ﺻﺎﺣﺒﯽ و ١٣٠٤ – ﻧﺠﯽ اﯾﻠﺪه اﺋﻠﮫ ﺑﻮ ﮐﻨﺪه دﻧﯿﺎﯾﮫ ﮔﻮز آﭼﺎن ﯾﺪاﷲ ﺧﺎن ﺣﺴﻨﯽ ﻋﺰﯾﺰﺧﺎن اوﻏﻠﯽ اردﺑﯿﻞ ﺷﮭﺮﯾﻨﺪه ﻧﺸﺮ اﯾﺪﯾﻠﻦ «ﺟﻮدت » روزﻧﺎﻣﮫ ﺳﯿﻨﺪه ﭼﯿﺨﺎن (١٣٢٤) ﻣﮑﺘﻮﺑﯿﻨﺪا دﯾﯿﺮﮐﯽ ﻣﻦ ﺑﻮﺗﻮن داﺷﯿﻨﺎن و داﺷﯿﻨﻤﺎز اﻣﻼﮐﯿﻤﯿﻦ رﻋﯿﺘﯿﻢ آراﺳﯿﻨﺪا ﭘﺎﯾﻼﻧﻤﺎﺳﯽ ﻧﯽ اﯾﺴﺘﯿﯿﺮم. ﯾﻮز ھﮑﺘﺎرﻻ اﮐﯿﻨﮫ ﯾﺎراﻟﯽ و ﯾﻮز ھﮑﺘﺎرﻻر اوﺗﻼق (ﻣﺎل- ﻗﺎراﻧﯿﻦ اوﻟﻤﺎﺳﯽ) ﺗﻮرﭘﺎق، آت اﯾﻠﺨﯿﺴﯽ، ﻗﻮﯾﻮن ﺳﻮروﺳﯽ و ﭼﻮخ ﺳﺎﯾﻠﯽ ﮔﻮﻣﻮش و ﻣﺎل – ﻗﺎرادان ﻣﺠﻤﻮﻋﯽ ﻋﺒﺎرت اوﻻن ﺑﻮ اﻣﻼﮐﯿﻦ رﻋﯿﺖ آراﺳﯿﻨﺪا ﭘﻮل ﺳﯿﺰ ﺑﻮﻟﻮﻧﻤﮫ ﺳﯽ ﺧﺒﺮی ﻧﯽ اﯾﺸﯿﺪن داﺧﻠﯽ ارﺗﺠﺎع و ﺧﺼﻮﺻﯿﻠﮫ ﺑﮕﻠﺮ و ﺧﺎﻧﻼر ﻣﮑﺎﻧﯽ اوﻻن آذرﺑﺎﯾﺠﺎﻧﺪا – ﻣﻐﺎﻧﺪا آزاﺟﯿﻖ ﺗﺤﺼﯿﻞ اوﻻن ﯾﺪاﷲ ﺧﺎﻧﺎ ﻗﺎرﺷﯽ ﮐﯿﻨﯽ آرﺗﯿﺮدی. ﻧﺎﻧﺠﯿﺐ ﺑﮕﻠﺮ و ﺧﺎﻧﻼر، ﺑﻮﯾﻮک ﺗﻮرﭘﺎق ﺳﺎﺣﮫ ﺳﯽ اوﻻن ﻣﻠﮑﺪارﻻر ﯾﺪاﷲ ﺧﺎﻧﯽ آرازا ﺗﻮﻟﻼﯾﺎﺟﺎﻗﻼرﯾﻠﮫ اوﻧﻮ ﺗﺤﺪﯾﺪ اﯾﺪﯾﺐ. ﺳﺎﻏﯿﻼن  اﯾﻨﮑﻠﺮﯾﻦ ﻃﻮﯾﻠﮫ ﺳﯽ ﻧﯽ و اوﺗﺎراق ﯾﺮﻟﺮﯾﻨﯽ اودﻻدﯾﻼر. ﺧﺎﻧﻼرﯾﻦ و ﺑﮕﻠﺮﯾﻦ ﺑﻮﺗﻮن ﺑﻮ ﯾﺎراﻣﺎزﻟﯿﻘﯿﻨﺎ ﺳﯿﻨﮫ ﮔﺮن ﯾﺪاﷲ ﺧﺎن ﻣﻠﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﺷﯿﺮی ﻗﮭﺮﻣﺎن، ﺧﻮرﺷﯿﺪی اﺳﻼم، ﺟﻌﻔﺮی ﮐﺎﻇﻢ، ﺷﯿﺨﯽ ﻋﺎدل، ﺑﮭﺒﻮدی ﺣﻖ وردی آﺑﺎرﯾﺎن ﻧﺼﯿﺮ، ﻏﻔﺎری ﮐﻼم و ﺳﺎﯾﺮه، ھﻤﻔﮑﺮ و ھﻢ ﻋﻘﯿﺪه ﻟﯽ اﻧﺴﺎﻧﻼر ﺑﯿﺮ ﻧﭽﮫ دﻓﻌﮫ ﺋﻮﻟﮑﮫ دن ﻗﺎﭼﯿﺐ ﺷﺎھﻼر ﺑﯿﺮﻟﺸﻦ ﺳﺎﺗﻘﯿﻦ ﺑﮓ و ﺧﺎﻧﻼرﻻ ووروﺷﻤﻮش و ﻓﺪاﺋﯽ دﺳﺘﮫ ﻟﺮﯾﻤﯿﺰه ﮐﻮﻣﮏ اوﻟﻤﻮش دﯾﺮ. اﯾﺴﺘﺮ ﺣﺰب ﺗﻮده و اﺳﺘﺮ اﯾﺴﮫ ﻣﻠﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ دورﯾﻨﺪه ﻓﺮﻗﮫ ﻧﯿﻦ آراز ﮐﻨﺪﻟﺮﯾﻨﺪه اوﻻن داﯾﺎﻗﯽ ﻧﯿﻦ (ﺗﺎزه ﮐﻨﺪ) ﺳﺎﺧﻼﻧﻤﺎﺳﯽ ﺧﺮﺟﯽ ﻧﯽ اودﯾﯿﺮدی. ﺑﯿﺮ-ﺑﯿﺮﯾﻨﺪن اوزاق ﻣﺴﺎﻓﮫ ده ﯾﺮﻟﺸﻦ، ﺑﯿﺮ – ﺑﯿﺮﯾﻨﺪن ﺧﺒﺮی اوﻟﻤﺎﯾﺎن، ﻋﯿﻦ ﺧﻮش آﻣﺎﻟﻼرﻻ ﻗﻠﺒﻠﺮی ﭼﯿﺮﭘﯿﻨﺎن، ﺗﻮرﭘﺎﻗﯿﻤﯿﺰﯾﻦ ﯾﺎﺷﯿﻠﯽ و ﻣﻨﻈﺮﻟﯽ ﮔﻮﺷﮫ ﻟﺮﯾﻨﺪن ﺑﯿﺮی اوﻻن آﺳﺘﺎراﻧﯿﻦ ﻟﻮﻧﺪی ول ﮐﻨﺪﯾﻨﺪه ﭼﻮخ وارﻟﯽ ﺑﯿﺮ ﻣﻠﮑﺪار ﻋﺎﺋﯿﻠﮫ ﺳﯿﻨﺪه ١٩٠٥ – ﻧﺠﯽاﯾﻠﺪه آﻧﺎدان اوﻟﻤﻮش اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺷﯿﺒﺎﻧﯽ آﻏﺎ ﺑﮓ اوﻏﻠﯽ دا ﯾﺪاﷲ ﺧﺎن ﮐﯿﻤﯽ ﺧﯿﺮﺧﻮاه، اﻧﺴﺎن ﭘﺮور اﯾﺸﻠﺮ ﮔﻮرورﻣﯿﺶ آﺳﺘﺎراﻧﯿﻦ ﺣﮑﯿﻢ ﻧﻈﺎﻣﯽ آدﯾﻨﺎ ﻣﺪرﺳﮫ ﺳﯿﻨﺪه ١٩١٣ – ١٩٢٣ – ﻧﺠﯽ اﯾﻠﻠﺮده ﺗﺤﺼﯿﻞ اﯾﻠﮫ ﻣﺸﻐﻮل اوﻻراق اورﺗﺎ ﺗﺤﺼﯿﻞ آﻟﺪﯾﻘﺪان ﺳﻮﻧﺮا دوﻏﻤﺎ ﮐﻨﺪﯾﻨﮫ دوﻧﺮک ﮐﻨﺪ ﺗﺼﺮﻓﺎﺗﯽ اﯾﻠﮫ ﻣﺸﻐﻮل اوﻟﻮر. ﺣﺰب ﺗﻮده اﯾﺮاﻧﯿﻦ وآدف ﻧﯿﻦ آﺳﺘﺎرا ﮐﻤﯿﺘﮫ ﺳﯽ ﻧﯿﻦ ﻋﻀﻮی و ﻓﻌﺎﻟﻼرﯾﻨﺪان ﺑﯿﺮی اوﻟﻤﺎﻗﻼ اﯾﻠﻠﺮ اوزوﻧﯽ ﻣﻈﻠﻮﻣﯿﯿﺖ و ﻣﺤﺮوﻣﯿﯿﺘﻠﺮ اﯾﭽﺮﯾﺴﯿﻨﺪه ﭼﯿﺮﭘﯿﻨﺎن ﺧﻠﻘﯿﻨﺎ ﮐﻮﻣﮏ اﺗﻤﮏ آرزو ﺳﯿﻠﮫ ﯾﺎﺷﺎﯾﺎراق اوﻧﻮن ﻗﻮه ﺳﯿﺰ و اﻣﮑﺎﻧﺴﯿﺰﻻرﯾﻨﺎ ﻣﺎدی ﮐﻮﻣﮏ ﻟﯿﮏ ﻟﺮ اﯾﺪﯾﺮ. ﺷﯿﺒﺎﻧﯿﻠﺮ ﻧﺴﻠﯿﻨﮫ ﻧﺼﯿﺐ اوﻻن ﺧﯿﺮﺧﻮاھﻠﯿﻖ اﯾﺸﯿﻠﮫ ﺑﻮﺗﻮن ﺑﻮﻟﮕﮫ ده ﺗﺎﻧﯿﻨﺎن آﺗﺎﺳﯽ آﻗﺎ ﺑﮕﯿﻦ اﯾﺸﻠﺮﯾﻨﯽ دوام اﯾﺘﺪﯾﺮﯾﺮ. آﻗﺎ ﺑﮓ ھﻤﺎن اﻧﺴﺎﻧﺪﯾﺮ ﮐﮫ، رﺿﺎ ﺷﺎھﯿﻦ ﺣﯿﻠﮫ ﺳﯿﻨﯽ ﻗﺎﺑﺎﻗﺠﺎدان ﺑﺎﺷﺎ دوﺷﺮه ک، آﺳﺘﺎراﻧﯿﻦ اردﺑﯿﻞ وﻻﯾﺘﯿﻨﺪن ﻗﻮﭘﺎرﯾﺐ ﮔﯿﻼن وﻻﯾﺘﯿﻨﮫ ﯾﺎﭘﯿﺸﺪﯾﺮﻣﺎﺳﯿﻨﺎ ﻣﺮﮐﺰی دوﻟﺘﮫ ﯾﺎزﯾﻠﯽ اﻋﺘﺮاﺿﯿﻨﯽ ﺑﯿﻠﺪﯾﺮﻣﯿﺸﺪﯾﺮ. دوﻏﻤﺎ ﮐﻨﺪﯾﻨﺪه آﺑﺎدﻟﯿﻖ اﯾﺸﻠﺮﯾﻠﮫ ﺑﻮﺗﻮن ﮐﻨﺪ ﺟﺎﻣﺎﻋﺘﯿﻨﯿﻦ ﮐﻮﻣﮕﯽ اﯾﻠﮫ اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺑﯿﺮ ﻧﭽﮫ ﻧﻔﺮ ﯾﻮﺧﺴﻮﻻ ﻣﻠﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ دورﯾﻨﺪه اﺋﻮ ﺗﯿﮑﺪﯾﺮﯾﺐ وﯾﺮﻣﯿﺶ، اوﻧﻼرﯾﻦ ﻋﺎﺋﯿﻠﮫ ﻗﻮرﻣﺎﺳﯿﻨﺎ ﺷﺨﺼﺄ ﺋﻮزی ﻃﻮی ﻟﺒﺎﺳﯽ و ﺟﮭﯿﺰﻟﺮی ﻧﯿﻦ ﺧﺮﺟﯿﻨﯽ ﭼﮑﻤﯿﺸﺪﯾﺮ. ﯾﻮﺧﺴﻮل ﺑﺎﻻﻻری ﻧﯿﻦ اوﺧﻮﻣﺎﺳﯿﻨﺎ و اﻧﻼرﯾﻦ ﮔﯿﯿﻢ ﭘﺎﻟﺘﺎرﯾﻨﺎ ﻣﺎدی ﮐﻮﻣﮏ ﻟﯿﮏ ﮔﻮﺳﺘﺮﻣﯿﺸﺪﯾﺮ.

ﮐﻨﺪده اﺑﺘﺪاﺋﯽ ﻣﺪرﺳﮫ ﻧﯿﻦ و ﻣﺴﺠﺪﯾﻦ ﺗﯿﮑﯿﻠﻤﮫ ﺳﯿﻨﯽ آﺳﺘﺎرا ﻓﺮﻗﮫ ﮐﻤﯿﺘﮫ ﺳﯽ ﻧﯿﻦ دﻗﺘﯿﻨﮫ ﭼﺎﺗﺪﯾﺮﻣﯿﺸﺪﯾﺮ. ﺷﺎه و ﺳﺎﺗﻘﯿﻦ ﻻرﯾﻦ، ﯾﻮل ﮐﺴﻦ و ﻗﺎﺗﻠﻠﺮﯾﻦ دﻓﻊ اوﻟﻮﻧﻤﺎﺳﯽ اﯾﭽﻮن ﮐﻨﺪﻟﯿﻠﺮدن ﻣﺪاﻓﻌﮫ دﺳﺘﮫ ﻟﺮی ﯾﺎراداراق ﺑﺎﺷﭽﯿﻠﯿﻖ اﯾﺘﻤﯿﺸﺪﯾﺮ. اﮐﯿﻦ و اوﺗﺎراق ﺗﻮرﭘﺎﻗﻼری ﻧﯿﻦ رﻋﯿﺘﻠﺮی آراﺳﯿﻨﺪا ﺑﻮﻟﻮﺷﺪﯾﺮﻣﯿﺸﺪﯾﺮ.١٩٤٥- جی ایلده سید جعفر پیشه ورینین رهبر اولدوغو ٢١- آذر نهضتی غلبه چالدی. تبریزده ملی جکومت قورولدو. اجمد بگ بوتون وتریداتینی خلقیمیزین بو سلاحلی مبارزه سینه، محتشم انقلابین انکشافینا بخش ایدیر. پیشه وری قوشونودا فدائی باشچیسی، آزادیخواه صحرا کوماندیرینه چئوریلدی. ایگیدلیک و فداکارلیغی ایله فرقلندی. ینی یارانمیش آزاد رسپوبلیکانین عالی مکافاتی اولان «٢١آذر» اوردنی ایله طلتیف اولوندو. ١٩٤٦- جی ایلده ﻟﻮﻧﺪی ول رابون کنفرانسیندا رایون کمیته سینین بیرینجی کاتیبی و آستارا شهر کنفرانسیندا اجرائیه هیئتینین عضوو سئچیلمیش و بو اشده کی قعالیتینه خلقین رفبتینی و محبتینی قازانمیشدیر. ﺗﺎرﯾﺨﯽ ١٢ ﺷﮭﺮﯾﻮر ﺑﯿﺎﻧﯿﮫ ﺳﯿﻨﺪن اﻟﮭﺎﻣﻼﻧﺎن، داﺧﻠﯽ ﻋﺎﻟﻤﻠﺮی ﻧﺠﯿﺐ ﺣﺴﺴﻠﺮی ﻟﮫ زﻧﮕﯿﻦ اوﻻن ﮔﻮﻧﺸﻠﯽ ﻣﻐﺎﻧﺪا دﻧﯿﺎﯾﮫ ﮔﻮز آﭼﺎن ﯾﺪاﷲ ﺧﺎن ﺣﺴﻨﯽ ﻋﺰﯾﺰﺧﺎن اوﻏﻠﯽ، ذوﻣﺮور ﯾﺎﺷﯿﻞ ﻟﯿﻘﻼر دﯾﺎری آﺳﺘﺎرا – ﻟﻮﻧﺪی ول ﮐﻨﺪﯾﻨﺪه دﻧﯿﺎﯾﮫ ﮔﻠﻦ اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺷﯿﺒﺎﻧﯽ آﻏﺎ ﺑﮓ اوﻏﻮﻟﻼری ﻧﯿﻦ ﻣﻤﻠﮑﺘﯿﻤﯿﺰﯾﻦ ﺗﺎرﯾﺨﯿﻨﺪه ﻣﺜﻠﯽ – ﺑﺮاﺑﺮی اوﻟﻤﺎﯾﺎن ﺑﻮ ﻋﺎﻟﯽ ﺟﻨﺎب اﯾﺸﻠﺮﯾﻨﮫ ﺳﻮﻧﺮاﻻر زﻧﺠﺎﻧﻠﯽ – ﻣﺤﺴﻦ ﺧﺎن و ﻋﻠﯽ ﺧﺎن اوﺻﺎﻧﻠﯽ ﻗﺎرداﺷﻼری، دوﻟﺘﯽ و اﻣﻼﮐﯽ ﺣﺪﯾﻨﯽ آﺷﺎن – اردﺑﯿﻠﯽ – ﺳﺎرﺧﺎﻧﺒﮕﻠﯽ – ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻠﯿﻠﯽ، ﻗﻠﯽ ﻋﻠﯽ ﺧﯿﺎﻣﯽ، آﻗﺎﻗﻠﯽ ﺣﯿﺪرزاده، ﻗﻮﺟﺎﺑﮕﻠﯽ ﻋﻠﯽ ﺧﺎن، اﺟﯿﺮﻟﯽ- ﻧﺼﺮت ﺑﮓ ﺷﺎھﯿﻦ، ﮔﯿﯿﻠﯽ – ھﺎوارﺧﺎن، ﺣﺎج ﺧﻮﺟﺎﻟﯽ ﻧﺴﯽ ﺑﮓ، ھﺮادﻟﯽ – ﻧﺼﯿﺮﺑﮓ، زرﮔﺎرﻟﯽ- ﺑﮭﻠﻮل ﺑﮓ، ﺑﺎﺑﺎ ﺷﮑﻨﺪﻟﯽ – ﻇﻔﺮﺑﮓ، ﻧﺠﻔﻘﻠﯽ ﺧﺎن ﺧﺎﻗﺎﻧﯽ و ﺳﺎﯾﺮه ﻟﺮی ﻗﻮﺷﻮﻟﺪﯾﻼر. وﻃﻨﯿﻤﯿﺰده اوﺧﺸﺎر اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﯿﻔﯿﺘﻠﺮﻟﮫ ﯾﺎﺷﺎﯾﺎن اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺷﯿﺒﺎﻧﯽ و ﯾﺪاﷲ ﺧﺎن ﺣﺴﻨﯽ ﻣﮭﺎﺟﺮت دورﯾﻨﺪه اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺷﺎﻣﺎﺧﯽ اوزوﻣﭽﯿﻠﯿﮏ ﺳﺎوﺧﻮزوﻧﺎ، ﯾﺪاﷲ ﺧﺎن ﺷﻤﮑﯿﺮ اوزوﻣﭽﯿﻠﯿﮏ ﮐﺎﻟﺨﻮزوﻧﺪا اﯾﺸﻠﻤﮕﮫ ﺑﺎﺷﻼدﯾﻼر. آﻏﯿﺮ ﮔﻮﻧﻠﺮ اﯾﺪی. داﻏﯿﺪﯾﺠﯽ و ﺋﻮﻟﺪﯾﺮﯾﺠﯽ ﻣﺤﺎرﺑﮫ دن ( آﻟﻤﺎن – ﺳﻮوه ت) ﯾﻨﯿﺠﮫ ﻗﻮرﺗﺎرﻣﯿﺶ ﯾﺮﻟﯽ ﺟﺎﻣﺎﻋﺘﯿﻦ دا ﻣﺎدی دوروﻣﯽ ﭼﻮخ ﭼﺘﯿﻦ اﯾﺪی. ﮐﻨﺪﻟﺮده و ﺷﮭﺮﻟﺮده ﺑﺎﺷﯽ ﭘﺎﭘﺎﻗﻠﯽ ﮐﯿﺸﯿﻠﺮ ﮔﻮزه آز دﯾﯿﺮدی. اﺳﺎس اﯾﺸﭽﯽ ﻗﻮه ﻗﺎدﯾﻨﻼر اﯾﺪی. اودور ﮐﮫ، ﺑﻮﺗﻮن ﻣﺤﺎرﺑﮫ اﯾﻠﻠﺮﯾﻨﺪه دﯾﺒﯽ ﺑﯿﻠﯿﻨﻤﮫ ﯾﻦ ﺗﻨﮏ (اوزوم آﻏﺎﺟﯽ) آﻏﺎﺟﻼرﯾﻦ دﯾﺒﯽ و ﺟﺮﮔﮫ ﻟﺮ آراﺳﯽ ﺳﺎﺣﮫ ﻟﺮی ﭼﺎﯾﯿﺮ اوﺗﯽ ﺑﺎﺳﻤﯿﺸﺪﯾﺮ. ﻧﺮ اوﻏﻮﻟﻼر ﻻزم اﯾﺪﯾﮑﮫ، ﺑﻮ ﻣﺮدار ﺑﯿﺘﮕﯽ ﻧﯿﻦ ﻟﻮﮐﯿﻨﯽ ﮐﺴﺴﯿﻦ اﯾﺸﮫ ﭼﯿﺨﺎن آداﻣﺎ وﯾﺮﯾﻠﻦ ﭼﻮرک ﭘﺎﯾﯽ اﯾﺸﻠﮫ ﯾﻦ آداﻣﯿﻦ ﻗﺎرﻧﯿﻨﯽ دوﻟﺪورﻣﻮردی. ھﺎرادا ﯾﺎﺷﺎﻣﺎﺳﯽ و اﯾﺸﻠﻤﮫ ﺳﯿﻨﺪن آﺳﯿﻠﯽ اوﻟﻤﺎﯾﺎراق ژﻧﺮاﻟﺪان ﺗﻮﺗﻤﻮش ﺳﺮﺑﺎزا ﮐﯿﻤﯽ، ﺑﮓ و ﺧﺎﻧﺪان ﺗﻮﺗﻤﻮش رﻋﯿﯿﺘﮫ ﮐﯿﻤﯽ ﻗﺎﻧﻮن – ﻗﺎﻋﺪا ﻋﯿﻨﯽ اﯾﺪی. اﯾﺸﮫ ﭼﯿﺨﺎﻧﺎ ﭼﻮرک ﭘﺎﯾﯽ ورﯾﻠﯿﺮدی… ﻋﺎﺋﻠﮫ ﻟﯽ آداﻣﻼر داھﺎ ﭼﻮخ اﻧﯿﺖ ﻣﻨﮕﻨﮫ ﺳﯿﻨﺪه ﺳﯿﺨﯿﻠﯿﺮدﯾﻼر. ﻃﺎﻟﻊ او اﯾﻠﯽ (١٩٤٧) ﺧﻮش ﮔﺘﯿﺮدی. ﺑﮭﺎر ﮔﻠﺪی. داغ، دره ﻟﺮ،ﺷﺨﻮﻣﻼﻧﻤﯿﺶاوزوم آﻏﺎﺟﻼری ﻧﯿﻦ دﯾﺒﯽ و ﺟﺮﮔﮫ ﻟﺮ آراﺳﯽ ﯾﺎﺷﯿﻠﯿﻘﺎ ﻗﺮق اوﻟﺪی. ﯾﻤﻠﯿﮏ، ﺗﮑﮫ ﺳﺎﻗﻘﺎﻟﯽ، ﻗﺎز آﯾﺎﻗﯽ، اوه ﻟﯿﮏ، ﺳﻮ آرﺧﻼری ﻧﯿﻦ ﮐﻨﺎرﯾﻨﺪا ﺑﯽ ﺗﻦ ﻗﺎﺷﻘﺎ (آﻻ) ﻗﺎﻧﻘﺎل ﺑﻮﺗﻮن ﺳﮭﺮ ﻧﮕﺎھﻠﺮی ﺑﻮرودی. اوزﯾﻤﭽﯿﻠﯿﮑﺪه ﻧﻮرﻣﺎﻻری آرﺗﯿﻖ ﻻﻣﺎﺳﯿﻠﮫ ﯾﺮﯾﻨﮫ ﯾﺘﯿﺮن اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺳﺮﻋﻤﻠﮫ ﺗﻌﯿﻦ اوﻟﻮﻧﻮر و ﺑﻮرادا ﺑﯿﺮ ﻧﭽﮫ اﯾﻞ ﻻﯾﻘﯿﻨﺠﮫ اﯾﺸﻠﮫ دﯾﮕﯽ اﯾﭽﻮن ﻋﺎﻟﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻋﻠﻤﻠﺮ ﻣﮑﺘﺒﯿﻨﮫ ﮔﻮﻧﺪرﯾﻠﯿﺮ. اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺷﯿﺒﺎﻧﯽ دوﻏﻤﺎ ﮐﻨﺪﯾﻨﺪن (رﻋﯿﺘﻠﺮﯾﻨﺪن) ﺑﻮﯾﻮک ﺑﯿﺮ دﺳﺘﮫ ﺳﯽ اوزوم ﭼﯿﻠﯿﮏ ﮐﺎﻟﺨﻮزوﻧﺪا ﭼﺎﻟﯿﺸﯿﺮدی. ﺣﺴﯿﻦ ﻋﻠﯽ، ﻧﺠﻒ، ﻓﺮج، ﺟﺒﺎر، وھﺎب و ﺷﮭﺎب ﺑﻨﯽ ﺟﻼﻟﯿﻠﺮ ﺑﻮ ﻗﺒﯿﻞ دﻧﺪﯾﺮ. آﻣﺒﻮﻻﺗﻮرﯾﯿﺎدا ﺣﮑﯿﻢ ﮐﻮﻣﮑﭽﯿﺴﯽ اﯾﺸﻠﯿﯿﺮدﯾﻢ. ﻓﺮج اوﻃﺎﻗﺎ داﺧﻞ اوﻟﻮب دﯾﺪﯾﮑﮫ، ﺑﺎﮐﯿﺪان ﻗﻮﻧﺎﻗﯿﻢ ﮔﻠﯿﺐ ﺑﯿﺰه ﮔﻞ، ﮔﯿﺘﺪﯾﻢ. اوز، ﮔﻮزوﻧﺪن ھﻤﯿﺸﮫ ﻃﺒﺴﻢ ﯾﺎﻏﺎن، آزاﺟﯿﻖ اوزون ﺑﻮﯾﻠﯽ، ﺳﻠﯿﻘﮫ اﯾﻠﮫ ﮔﯿﯿﻨﻤﯿﺶ اﺣﻤﺪ ﺑﮕﻠﮫ ﺑﻮرادا اﯾﻠﮏ دﻓﻌﮫ ﮔﻮروﺷﺪﯾﻢ. ﺑﺎﮐﯿﺪان ﯾﻮز ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮﻟﮫ (٣٧٥ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ) ﻣﺴﺎﻓﮫ ده ﯾﺎﺷﺎﯾﺎن ھﻢ ﮐﻨﺪﻟﯽ ﻟﺮﯾﻨﯽ ﯾﻮﺧﻼﻣﺎق اﯾﭽﻮن ﮔﻠﻦ اﻧﺴﺎﻧﺎ ﻣﻠﺖ ﺳﺌﻮرﻟﯿﮑﺪن ﺑﺎﺷﻘﺎ آد وﯾﺮﻣﮏ ﭼﺘﯿﻦ دﯾﺮ. اﺋﻠﮫ ﺑﻮرادا، ﺑﻮ ﺷﺎدﻟﯿﻘﺪا ﯾﺪاﷲ ﺧﺎﻧﻼ ﮔﻮروﺷﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﻗﻮﺟﺎﻗﻼﺷﻤﺎﻻری وﻃﻦ اوﻻدﻻری ﻧﯿﻦ ﺷﻦ ﺻﺪاﻻری ﯾﻮﮐﺴﻠﺪی. احمد بگ ١٩٥١- ١٩٥٤ – ایللرده عالی پارتیا مکتبینده تحصیل آلیر. اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﻋﺎﻟﯽ ﻣﮑﺘﺒﯽ ﺑﯿﺘﯿﺮدﯾﮑﺪن ﺳﻮﻧﺮا ﻣﺮﮐﺰی داﯾﺎﻗﯿﻦ ﺗﺎﭘﺸﯿﺮﯾﻘﯽ اﯾﻠﮫ ﺗﺎﺟﮑﺴﺘﺎن، ﻗﺎزاﺧﺴﺘﺎﻧﺪا ﯾﺎﺷﺎﯾﺎن و اوﺧﻮﯾﺎن ھﻤﻮﻃﻨﻠﺮﯾﻤﯿﺰﯾﻦ دوﻻﻧﯿﺸﯿﻖ ﻻرﯾﻨﯽ ﯾﺎﺧﯿﻨﺪان اوﯾﺮﻧﻤﮓ اﯾﭽﻮن داش ﮐﻨﺪه ﮔﻮﻧﺪرﯾﻠﯿﺮ. ﺑﻮرادان ﻗﺎﯾﺘﺪﯾﻘﺪان ﺳﻮﻧﺮا ﻧﻔﺖ داﺷﻼرﯾﻨﺪا ﺳﯿﺎﺳﯽ، ﻣﺪﻧﯽ ﻣﻌﺎرف اﯾﺸﻠﺮﯾﻨﺪه ﻓﻌﻠﮫ و ﻣﮭﻨﺪس ﯾﻮﻟﺪاﺷﻼرا ﮐﻮﻣﮏ ﻟﯿﮏ اﯾﺪﯾﺮ. آﺧﺮ زﻣﺎﻧﻼردا حیاتینی علمه حصر ایده رک (١٩٦٢- ١٩٦٧- جی ایللرده) ﻣﯿﺮزه ﻓﺘﻌﻠﯽ آﺧﻮﻧﺪوف آدﯾﻨﺎ رسپوبلیکا مرکزی ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺎدا ﻋﺮب – ﻓﺎرس دﯾﻠﻠﺮی اوزره ﺗﺮﺟﻤﮫ ﭼﯽ ﮐﯿﻤﯽ ﭼﺎﻟﯿﺸﺎن اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺷﯿﺒﺎﻧﯽ «ﻃﺎﻟﯿﺶ و ﮔﺎﻟﯿﺶ» ﺧﻠﻘﻠﺮی ﻧﯿﻦ ﺗﺎرﯾﺨﯽ و اﺗﻨﻮﻗﺮاﻓﯿﯿﺎﺳﯽ آدﻟﯽ ﻗﯿﻤﺘﻠﯽ اﺛﺮ ﯾﺎزاراق آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﺷﺮق ﺷﻨﺎﺳﻠﯿﻖ ﻋﻠﻤﯿﻨﯽ زﻧﮕﯿﻦ ﻟﺸﺪﯾﺮﻣﯿﺸﺪﯾﺮ. (امیر علی لاهرودی- ایرانلی مهاجرلر جمعتینین صدری: احمد بگ شیبانی آستارا ضیالیلاری آراسیندا ئوزونه مخصوص موقعه مالک بیر انسان ایدی. او ئوز خلقینین آزادلیغی اوغروندا مبارزه آپاران گورکملی شخصیتلرله بیرلیکده سیاسی حراکاتا قوشولموش آذربایجان دمکرات فزقه سینین سیرالاریندا یورولماز فعالیت گوسترمیشدیر. مهاجرت ایللرینده علمی آراشدیرمالارلا مشغول اولموشدور. اونون قلمه آلدیغی اثرلر ایسه نشر ایدیلیب ینی نسله چاتدیریلمامیشدیر. مرحوم شیبانینین معلفی اولدوغو بیر چوخ مقاله لر آذربایجان روزنامه سینین بزیی ایدی. اونون آرخیوینده قالان یگانه یازی گورکملی ایران شاعری ابولقاسم عارف قزوینین حیاتی و سیاسی باخیشلاری ئوزونده عکس اتدیریر.) ﺧﺰر درﯾﺎﺳﯽ ﻧﯿﻦ ﻧﺴﯿﻤﯽ اﯾﻠﮫ دﻧﯿﺎﯾﺎ ﮔﻠﻦ اﺣﻤﺪ ﺑﮓ ﺷﯿﺒﺎﻧﯽ ﺑﺎﮐﯿﺪا ﯾﺎﺷﺎدی، تاسفله قید ایتمه لییک کی، احمد بگ شیبانی ١٩٦٧- جی ایلده ٦٢ یاشیندا وفات ایتمیشدیر. اﺗﯽ ﻗﺎﻧﯽ آرازدان ﻏﺪاﻻﻧﺎن ﯾﺪاﷲ ﺧﺎن ﺣﺴﻨﯽ اﯾﺴﮫ آرازﯾﻦ ﮐﻮر اﯾﻠﮫ ﻗﻮﺟﺎﻗﻼﺷﺪﯾﻘﯽ ﯾﺮه – ﺻﺎﺑﺮآﺑﺎدا ﺳﻮن زﻣﺎﻧﻼر ﮐﻮﭼﺮک آرازﯾﻦ ﺳﺮﻋﺘﻠﮫ آﺧﺎﻣﺎﺳﯿﻨﯽ ﺷﯿﺮﯾﻠﺘﯿﺴﯿﻨﯽ دﯾﻨﻠﮫ ﻣﮓ اﯾﭽﻮن اورا ﮐﻮﭼﺪی.

ایوب نمینی و کاوه قافار مغانلی

ﻣﺎرت ٢٠١٠ اﯾﻞ