آذربایجان دموکرات فرقه سی

Azərbaycan Demokrat Firqəsi

فرقه دموکرات آذربایجان

علی اشرف درویشیان – چئویرن: حسن ایلدیریم

شاختا-سازاق یوخوسونو قاچیردی. آیاقلاری دیزلرینه‌جن آغریییردی، دده‌سینین دیزلری‌نین آراسیندا بوزوشوب، قالمیشدی. کوره‌یینی دده‌سینین بوش و چوخور قارینینا سؤیکه‌میشدی. آجیندان اوره‌یی اویولوردو. جانیندا هئی قالمامیشدی. اینجارسیزجا گؤزلرینی آچدی. اویان‌لاردا، دده‌سینین یاپینجی‌سینین ائشییینده چوغون سوسموشدورسا، آمما هله‌ده شاختا-سازاق یامانجا کسیردی. ایکی گون ایدی کی اونلار کئچه ائوجییه سیغینیب بیر-بیرلرینه یاپیشیب، قالمیشدیلار. دده اوغلان‌جیغازین ترپه‌نیب، تیتره‌مه‌سیندن دبریشدی و بوغوق بیر سسله دئدی: «سیرو! ائشیک یامان ساووق‌دور.» اوغلان‌جیغاز یاری آچیق گوؤزلری‌ایله یاپینجی‌نین یاخاسیندان قارشیداکی یاماجا باخدی یاماج آغ-آپپاق آغارمیش، بلکه‌ده بیر آز آچیق ماوی‌یه چالان ایدی. اوزاقلاری سیخ دومان بوروموشدو.
«باپیر، آجام!»
دده الینی یاپینجی‌دان ائشییه اوزالدیب، بیر سیخما قار گؤتوروب، اللری ایله قاری سیخدی و «سیرو»نون آغزینا ساری توتدو: «یئ»- دئدی. اوغلان‌جیغاز قار کومبه‌سینی دیشله‌ین کیمی‌ایتی قانادلی «جت» باغیردی، یئر تیتره‌دی. بیردن-بیره بوغوق و یوموشاق بیر سسله نه‌سه بیر شئی یاپینجی‌یا چیرپیلدی و یاپینجی‌نین اوست دئشیییندن قورخموش بیر قوش اؤزونو اوغلان‌جیغازین قاباغینا آتدی. دده‌سی اوغلان‌جیغازین چیینیندن بویلانیب، قوش‌جیغازی سوردو:
«آخ، چوکر شیله نه‌دن قورخوبسان هه؟ طییاره‌دن قورخدون، یوخسا لئیدن‌می، هه؟» دده، قوشو «سیرو»نون الیندن آلدی و ایکی بارماغی‌لا قوشون چینه‌دانینی یوخلادی:
«آجدی، باخ قارنی بوشدور.»
«سیرو» دارتینیب، الینی جیبینه سالدی:
« آخ، بیر شئییم یوخدور کی، یئیه بیله‌سن؟»
الینی جیبیندن چیخارتدی، نارین بیر شئی‌لر بارماغینا یاپیشمیشدی بارماغینی قوشون دیمدییینه ساری توتدو:
«آل چوک رشیله! یئه!»
قوش دیندی: «قییامت! قییامت!»
اوشاغین گؤزلری قوشا تیکیلی قالدی. قوش سئرچه‌دن بیر آز ایری اولاردی. گؤده قویروغو، اوزون قانادلاری آزجا گوجلو آیاقلاری وارایدی. اونون یومرو و توتغون بنؤوشه رنگلی باشی وارایدی. بدنینی آغ-آغ خال‌لار بوروموشدو. دده گؤزلرینده دهشت یووا سالمیش قوشو تومارلادی. اونو آغیر-یونگول ائله‌دی:
«اتی حلال قوشدور.» – دئدی
اوغلان‌جیغاز قوشو دده‌سینین الیندن قاپدی:
«آجدیر‍! باپیر، آجدیر‍!»
و قوشا «عزیزیم» دئدی. ایکی بارماغی‌لا یاپینجی‌نین قیراغیندان بیر چیمدیک قار گوؤتوروب، قوشون دیمدییینه ساری اوزاتدی. قوش تئز باشینی سیلکه‌له‌دی و اریمیش قار اوغلان‌جیغازین اوزونه سیچرادی. دده آخینا-آخینا یورغونلوقلا دئدی: – «اتی حلال‌دیر بو قوشون، سیرو حلال‌دیر!»
اوغلان‌جیغاز دئدی: «هه!»
«بو گون اوچ گوندور کی بیر شئی یئمه‌میشیک.»
اوغلان‌جیغاز قوشون مور رنگلی باشینی تومارلادی: «عزیزیم!» و اؤز باشینی دده‌سینین خیسین-خیسین نفس آلان سینه‌سینه دایادی: «باپیر، دوغرودور کی، آتام، آنام و زیور قوناقلیغا گئدیب‌لر؟»
«دوغرودور، دئدیم کی. گئدیب‌لر قوناقلیغا.»
«هارا؟»
«او دونیایا دای!»
«اولماز بیزده گئده‌ک اونلارین یانینا!»
دده بوغوق بیر حالدا اوؤسکوردو:
«واختیندا! هر کسین واختی چاتدی گئده‌جک.»
«بس بیزیم واختیمیز‌هاچان چاتاجاق؟»
«تئز یا گئج چاتاجاق، داریخما.»
اوغلان‌جیغاز یاواشجا پیچیلدادی: «قوناقلیق»
دده‌سی بیر آز ساکیت‌لشدی، یئنه سوروشدو:
«دوغرودور باپیر؟»
دده باشینی بولادی و فقط «آها!» دئدی.
اوغلان‌جیغاز یاپینجی‌نین دئشیییندن، گؤزلرینی سیخ دومانلی یاماجا زیلله‌دی.
کندلرینده، تپه‌نین اته‌یینده دده‌سی ایله بیرلیکده، ال آغاجی اللرینده، یازدا تزه چوغارمیش بیتگی‌لری د‌ریردی‌لر کی بیردن «جت» لر گلدی‌لر. دهشتلی باغیرتیلاری‌لا هر یئری تیتره‌تدی‌لر، کندی اودا چکدی‌لر، اوزونو آوارا قوشلار بورودو.
بیر عیدده آدام قورخولو حالدا اودلاردان چیخدیلار. تپه‌لره قاچدیلار، اونون آتاسیندان، آناسیندان، کیچیک باجی‌سیندان خبر-اتر اولمادی.
«جت»لر یئنه قاییتدیلار یئنی بیر پارتلاییش کندی تیتره‌تدی، قاچدیلار. گئجه‌نی سحره کیمی‌قاچدیلار، آلا-تورانلیقدا قارا سانجیلیب، قالدیلار.
دده‌سی یاپینجی‌سینی اونون و اؤزونون اوستونه چکدی. او حالدا اوتوردولار و اونلاری یوخو آپاردی. بیر آز سونرا شاختا-سازاق اونلاری اویاتدی. هر یئری دومان بوروموشدو، طییاره‌لرین باغیرتی‌سیندان، اوزاقلاردا کی پارتلاییش‌لارین، سفیل بیر قوشون اینیلتی‌سیندن سووایی بیر سس ائشیدیلمیردی.
دوؤردونجو گونو یئنه‌ده دده چوک رشیله‌نین چینه‌دانینی ایکی بارماغی‌لا یوخلادی و اینجارسیزجا دئدی:
«اتی حلال‌دیر بو قوشون، اوؤلوم آیاغیندادیر، باخ!»
قوش اوؤلومجول بیر حالدا اینله‌دی: «قییامت! قییامت!»
اوغلان‌جیغاز دئدی:
«باپیر گوؤزلرینه باخ! یامانجا قورخور‌ها، باخ آیاقلاری اسیر.» دده دئدی: «سیرو باپیرووون اللرینه بیر باخ، باخ گوؤر نئجه اسیر!» اوغلان‌جیغاز چاتلاق-چاتلاق و قورو دوداقلارینی دده‌سینین اللری اوسته قویدو، اونون دریسی قیریشمیش، ایری دامارلاری قارالمیش، اللرینی اوؤپدو: «اینجی‌یه‌جک باپیر؟»
«یوخ، زیورجن اینجی‌مه‌یه‌جک.»
اوغلان‌جیغاز قه‌هرلندی قه‌هرینی اوددو و قو شو دده‌سینین اووجونا قویدو:
«آل، باپیر آمما اینجیتمه، اینجیتمه باپیر.»
دده دوداق آلتی نه‌سه پیچیلدادی، قو شو سینه‌سینه سیخدی و بیر الی‌له ال آغاجینی یاپینجی‌یا دایاق ائله‌ییب یاواشجا یاپینجی‌نین یاخاسیندان ائشییه چیخدی.
یاپینجی کیچیک بیر اوتاق کیمی‌قارا سانجیلیب قالمیشدی:
-«سن ائشییه چیخما، ائله بورداجا قال سیرو.»
اوغلان‌جیغاز بیر سوؤز دئمه‌دی. قویدو کی دده‌سی اوزاقلاشسین. او یاپینجی‌نین دئشیییندن باخیب، گوؤردو کی دده‌سی تیترک آددیم‌لارلا قارین اوستونده اوزاقلاشیر. اونون پیچیلتی‌لاری بوغلانا-بوغلانا یان-یؤوره‌سینه یاییلیردی. دده دایاندی، گئری دؤنمه‌دن، اؤسکوردو. سونرا قارین اوستونده اوتوردو. هر یانی سوکوت و سویوق بوروموشدو. بیردن دده‌نین دیرسک‌لری دالدان آهنگدار بیر حرکت‌له ساغا-سولا دارتیندی. بیر بنؤوشه رنگلی له‌لک اوچوب‌هاوادا آسیلی قالدی. «سیرو» له‌له‌یین یوموشاق‌لیغینی اللرینین دالیندا دویدو.
«سیرو» یاپینجی‌نین یاخاسیندان سویروشوب ائشییه چیخدی. گلیب دده‌سیندن آزجا آرالی دایاندی! ایکی جه دامجی قانی دوشموش قوشون مخمل باشینی گوؤتوروب تئز جیبینه قویدو و اوره‌یینده پیچیلدادی:
«اینجیدین عزیزیم هه! اینجیدین؟» یاواش-یاواش یاپینجی‌یا ساری یوؤنه‌لدی. یاپینجی‌نین ایچینده اوتوران کیمی‌یئنه‌ده دئشیکدن دده‌سینه باخدی. دده‌سی یئرینده‌جه اوتوروب قوشون له‌لک‌لرینی یولوردو.
دده آستاجا آیاغا قالخدی. آیاغی بودره‌دی، ییخیلدی، ییخیلیب، دورا-دورا دده‌نین‌هاوایا سووورموش له‌لک‌لرین ایچیندن سوووشوب اؤزونو یاپینجی‌یا چاتدیردی. «سیرو» ال-آیاغین ییغیشدیریب، دده‌سینه یئر ائله‌دی. دده اوتوردو و یئنه‌ده سیرونو اوؤز دیزلری آراسینا آلدی. دیش‌سیز آغزیندا بیر شئی خیرچیلدایا-خیرچیلدایا دئدی: «سیرو سنه‌ده ساخلامیشام.»
اوغلان‌جیغاز هوؤنکور-هوؤنکور آغلادی: «یوخ باپیر، یوخ، من فقط قار یئیه‌جه‌یم!»
او الینی اوزالدیب یاپینجی‌نین قیراغینداکی قاری چنگله‌دی.
دده یاپینجی‌دان سویروشوب باییرا چیخدی:
-«سیرو، من گئدیرم بلکه بیر شئی تاپدیم، سن بورداجا قال، منی گؤزله!» اوغلان‌جیغاز تک قالدی قوشون باشینی جیبیندن چیخاریب اوؤپدو و دئدی: «گؤزه‌لیم، عزیزیم!» باشی قاباغینا قویدو، گؤزلرینی، قوشون دهشتدن آچیلا قالمیش قیرمیزی گؤزلرینه زیلله‌یه‌رک سوروشدو:
«چوخ اینجی‌دین هه؟ قورخدون هه؟»
قوش قورخو دولو گؤزلریله باخدی. اوغلان‌جیغاز‌هارداسا، اوزاقلاردا اونون سسینی ائشیتدی:
«قییامت! قییامت!»

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *