رحیم خیاوی
۱٫
او گونلری هئچ زامان اونودا بیلمه‌دی. حیاتینا سونو گؤرونمز دهشتلی بیر قارا کؤلگه چؤکموشدو. بعضا زیل قارالاشان، بعضا ایسه بوزاران بیر دهشت. نومره‌سیز آغ رنگلی «پیکان»ین ایچینده قارا گئییملی دؤرد کیشی‌نین آج گؤزلری بیر آن دا اولسون اونو بوراخمیردی. شیکارینی اووسونا سالماق ایسته‌ین بوسقودا یاتمیش شیکارچی کیمی‌گئجه، گوندوز گؤزلرینی اوندان گؤتورموردولر. بعضا بیر آن اولموش اولسادا قانشارا چیخیب، قاباغیندان مرموز باخیشلاری ایله کئچیب، بعضا ده یوخ اولموش کیمی‌گؤرونوردولر. آنجاق قارا کؤلگه‌لری‌‌نین آغیرلیغی اونون بوتون وارلیغیندا حیس اولونوردو. او بو آغیرلیقدان قورتارماق ایسته‌سه ده، قورتارا بیلمیردی. آناسی‌نین: -«اوغول، به نییه پالتارنان یاتیرسان؟» سوالینا دفعه‌لرله دولانباج جواب‌لار وئرسه ده، بیر گون دوز جوابدان قاچا بیلمه‌میشدی:
– آناجان، آی‌لاردیر دالیمجادیرلار. بیر آن دا اولسون گؤزدن قویمورلار. فیکیرلری‌نین نه اولدوغو آیدین‌دیر. تئز گئج اوز- اوزه گله‌جک‌لر. او گونو حاضیرلیقلا قارشیلاماق ایسته‌ییرم. من بو قارا کؤلگه‌لی شیطان‌لاری ناکام قویمالی‌یام.
آناسی دریندن آه چکیب، قورخو چؤکموش گؤزلرینی هله گنج‌ایکن ساچلارینا دن دوشن اوغلوندان آییرماق ایسته‌میردی. سانکی چوخورا دوشموش گؤزلری‌نین درینلیگینده اوغلونو گیزلتمک ایسته‌ییردی.
آی‌لار بئله کئچدی. پاییزین ایلک گونلری ایدی. بیر هفته‌یه یاخین بیر دوزومه یاغیش یاغیردی. هئچ کسمک ده بیلمیردی. آناسی دئییردی: «بو سیسقا یاغیش‌دیر، هله- هله کسمییه‌جک.»…
۲٫
او، هر گئجه‌کی کیمی‌یاتاغیندا پالتارلی اوزانمیشدی.هاوادا شاختا وار ایدی؛ گئجه‌یه دومان چؤکموشدو. ایشیق‌لار سؤنموشدو؛ دوشمانین‌هاوا هجومو قورخوسوندان شهر اهالیسی ایشیق یاندیرمیردی. موحاریبه آج قورد کیمی‌جبهه‌لرده جولان ائتمکدن دویمور، جاماعاتین دینج حیاتینی دا تهلکه آلتینا آلمیشدی. شهرین اوره‌گی سس‌سیزلیکده ذؤیونوردو. بیردن قاپی ائله چیرپیلدی، سانکی ائوده بومبا پارتلادی. دیک، یئریندن قالخیب، یاتاغیندا اوتورو وضعیتده شاشقین- شاشقین هنده‌ورینه دونوخدو. آناسی تلسیک اوتاغا گیریب: -«اوغول دور! گلدیلر. تئز دوهاردان آش عمون‌گیلین حیطینه! بولاردا رحم آثاری یوخدو. سنی اؤلدورسه‌لر من باشیما نه داش سالارام؟!»- دئدی.
بیر آن اؤزونو ایتیرمیش کیمی‌هارا قاچاجاغینی و نه ائده‌جه‌یینی بیلمه‌دی. سانکی بئینی قیفیللانمیشدی.
– آنا من‌هارا قاچیم آخی؟هارا قاچسام گلیب تاپاجاقلار.
– گئت تهرانا قارداشون گیله! آرا سایخیلاشاندان سورا گلرسن.
آنا- بالا دانیشارکن اوتاغا دولدولار. اونون آناسی بیر ایل ایدی کی اوره‌ک خسته‌لیگی تاپمیشدی. -«سیز کیمسیز؟ بیزدن نه ایسته‌ییرسیز؟» دئدیکده، اوتاغا گیرنلرین بیری سینه‌سیندن ووروب، -« چکیل دالا گؤروم!» دئدی. یوگوردو اونون اوستونه. یاخاسیندان توتوب چکدی. ایکینجی آدام دا کؤمگینه گلدی. چکه- چکه حیطه چیخارتدیلار. آداملارین بیریسی بئش اون دقیقه ائوده الینه گلن هر شوبهه‌لی کیتابی توپلاییب، بیر تلیسه دولدوروب، آتدی اونون چیگنینه؛ حیطدن چیخدیلار. کوچه‌نین قارانلیغیندا قونشولارین هئچ بیری بو منظره‌نی گؤرموردو. یالنیز اونلارین دالیسینجا ایاق یالین قاچان و اورکدن ناله قوپاران آناسی بو حالا شاهید ایدی.
کوچه باشیندا نومره‌سیز آغ رنگلی «پیکان» اؤز سوروجوسو ایله انتظاردایدی. اونو ماشینین آرخا صندلینده آرالاریندا اوتوردوب، کوبودلوقلا بوینوندان باسیب، کاپشئنینی باشینا چکدیلر. ماشین یولا دوشدو…
۳٫
هارا گئتدیکلرینی و نه زامان یولدا اولدوقلارینی بئینینه سیغیشدیرا بیلمیردی. دمیر بیر صندل اوستونده اوتورموشدو. اولدوغو یئرین داریسقال اولدوغونو و اطرافیندا اولان گل- گئدی حیس ائدیردی. باشینا چکیلمیش کاپشئنی بوینوندا آغیر بیر آغری یاراتمیشدی. کوبود بیر سس -«ائله بیل باشین بدنووه آغیرلیق ائدیر؟ چوخ اؤزوندن چیخمیسان.»- دئیه‌رک، اوندان جواب ایسته‌دی. او ایسه، – «من بیلمیرم سیز نه دئییرسیز؟ سیز کیمسیز؟ بورا‌هارادی؟» جواب وئره‌رک، فیکرینی توپارلاماق ایسته‌ییردی. کوبود سس: -«ایندی سنی اؤزووه گتیرریک. ائله بیل سن آدام دیلی بیلمیرسن؟» دئییب، اونو دؤیمه‌گه باشلادی. بو آن باشقا بیر سس یولداشی‌نین سؤزونو داواملادی:
– او اعلان‌لاری سن یازیرسان؟ کیملر اولاری گئجه قارانلیغیندا ائولره آتیر؟
– بیلمیرم. من یازمیرام. بیر دفعه حیطیمیزدن تاپیب اوخوموشام.
ایکینجی آدام اونون اللریندن مؤحکم یاپیشیب، او بیریسی هر ایکی الیندن باش بارماقلارینی ایتی بیر شئی‌له کسدی. او آغریدان بارماقلارینین نه واخت کسیلمه‌گینی بیلمه‌دن، هوشدان گئتدی.
– داها بو بارماق‌لار هئچ بیر شئی یازیب، یارادا بیلمز.
ایکینجی آدام دئدی:
– دئییرم دیلین ده کسک؛ چوخ دانیشیر؟
– یوخ، بونون بارماقلاری دیلیندن بتر ایشله‌ییر. دیلی اونسوز دا کسیله‌جک. ایندی بارماقلارینی آییرمالی‌ییق. بو بارماقلارلا چوخ ایشلر گؤرمک اولار.
هر ایکی نفر اوتاقدان چیخیب، گئتدیلر. او آغری ایچینده یواش- یواش آییلیردی. الی ایله کاپشئنینی باشیندان آتماق ایسته‌دی. اللرینین قیزیل قان اولدوغونو گؤروب، بارماقلارینین کسیلدیگینی خاطیرلادی. اطرافینا باخدی. داریسقال بیر اوتاقدایدی. چوخ فیکیرلشمک فرصتی تاپمادی. ایکی آدام یئنی‌دن اوتاغا گیردیلر. اسکی بیر پارچا ایله بارماقلارینی باغلادیلار. گئجه یاریسی نومره‌سیز آغ رنگلی «پیکان»ا میندیریب، شهردن کنار بیر چایین قیراغینا آتدیلار. بوتون فیکری بارماقلارینین یانیندایدی. دوشونوردو کی، «گؤره‌سن بارماقلاریمی‌هارا آتیبلار؟ من مطلق اونلاری تاپمالییام. من اونلارسیز یاشایا بیلمه‌رم. اونلار منیم حیاتیما معنا وئریر.»
بو حادثه‌دن سونرا او داها هئچ بیر شئی‌دن قورخموردو. سانکی بارماقلارینی تاپماق هدفی اونو یاشاییشا یئنی‌دن قایتارمیشدی. ایندی داها آرتیق بارماقلارینا احتیاج دویوردو. -«بارماقلاریمی‌تاپسام، بو دفعه بیله‌رم اونلاردان نئجه ایش چکیم. ایکی قیچیمین کسیلمه‌گینه اینجیمزدیم کی بارماقلاریما اوزولورم. اونلار یازیب، یارادیب، منه حیات وئریبلر.»- دئییردی.
بیر گون کوچه‌دن کئچیردی. محله اوشاقلاری اویناماغا مشغول ایدی‌لر. کسیلمیش بارماقلارینی اوشاقلارین اویونلارینا باخار حالدا گؤردو. اونلارا ساری آیاق گؤتورمک ایسته‌دی. بارماق‌لار دویدولار؛ سورعتله اوندان اوزاقلاشماق ایسته‌دیلر. بارماقلارین بیریسی دئدی:
– سنین الیندن یامان راحات اولموشوق. داها گئجه‌لر آرخایین یاتیریق. صوبحه قدر کیتاب واراقلاییب، یازمیریق! هئچ بیز سنی تانیمیریق.
ایکینجی بارماق دا دیله گلیب دئدی:
– ایندی بیزیم ان آغیر ایشیمیز نئچه ایلدن بیر جؤهرله‌نیب، کاغاذا باسیلماقدی. بو وضعیتیمیز اولا- اولا سنی نییه گرک تانییاق؟!
تعجب‌دن یئرینده دونوب قالمیشدی. اؤز- اؤزونه دئییردی: -« آمان آلله بو نه؟ یوخسا قارا باسیر منی؟ بلکه آغلیمی‌الدن وئرمیشم؟ بو بارماقلارا نه اولوب؟ بونلاری کیم بو حالا سالیب؟ نییه داها منی تانیماق ایسته‌میرلر؟ اونلار اوزون ایللر منیم سیرداشیم اولوبلار؛ هر بیر اذیته تابلاشیبلار. بس ایندی نییه جؤهرلنمک‌لرینی منیم باشیما وورورلار؟ اونلار کی منیم جانیمدان، قانیمدان ایدی‌لار. یوخ بو اولا بیلمز. بوردا بیر اویون وار. گرک باش تاپام»
چوخ گرگین بیر وضعیت کئچیریردی. بارماق‌لار ایسه ایکی‌لیکده کوچه‌نین قورتاراجاغینا ساری قاچدیلار. هئچ دؤنوب داللارینا دا باخمادیلار…
۴٫
هر بیر شئی اوز آخاریندا گئتمه‌گینه رغمن، او ایچری‌دن داغیلمیشدی. بوتون وارلیغینی قوماردا اودوزان آدام‌لار کیمی‌ایدی. بو فیکیرلرله خییاواندا اومودسوز دولانیردی. نومره‌سیز آغ رنگلی بیر «پیکان»ین ایچینده قارا گئییملی دؤرد کیشی اونو ایزله‌ییردیلر. اونلاری گؤرن کیمی‌سورعتله اؤزونو ائوه یئتیردی. او بو دفعه‌ده یاخالانماغینا اینانیردی. ائوه یئتیشن کیمی‌هله جیبینده‌کی یازیلاری گیزله‌در- گیزلتمز، قاپی مؤحکم دؤیولدو. یئنی‌دن یاخالانیب، نومره‌سیز آغ «پیکان»ا میندیریلدی. اوتوران کیمی‌گؤزلرینی باغلادیلار. بوینوندان باسمادان، اؤزو عادت اوزره باشینی آشاغی سالدی. داریسقال بیر اوطاقدا یئنی‌دن صوبحه کیمی‌گؤزو باغلی سورغو سووالا چکیلدی:
– سنین بارماقلارینی کسدیک، دینج اوتوراسان، آمما راپورتلار ائله معلوم ائدیر کی هله ده باشین بدنیوه آغیرلیق ائدیر. سنی بیردفعه‌لیک راحات ائتمه‌لی‌ییک. بو باشی کسیب، اونا بنزر، آنجاق یونگول و سؤزه باخان بیر باش یئرینه قویمالی‌ییق.
قوللارینی اوتوردوغو صندله باغلاییب، بیر دستمال بورنونا توتوب، ایشه باشلادیلار. او ایسه داها هئچ بیر شئی حیس ائتمیردی. صاباح ایکیندی چاغی آییلدی؛ تزه باشی اونا چوخ غریبه گلیردی؛ یونگول بیر باش ایدی؛ داها بدنینه آغیرلیق ائتمیردی؛ بوتون دانیشیقلاری اوره‌گینی سیخیردی؛ غریبه و اونا تانیش اولمایان بیر حیس کئچیریردی. یئنی‌دن اونو نومره‌سیز آغ رنگلی «پیکان»ا میندیریب، شهرین گیره‌جگینده بیر خییاوانین کنارینا آتدیلار. اؤزونه گلدیکده، اوجا سس‌له چیغیردی: -«آی جاماعات! بو باش منیم باشیم دئییل. من اونو تانیمیرام!» آنجاق سسینه‌های وئره‌ن یوخ ایدی.
او گوندن قارا گئییملی آداملارین دئدیک‌لرینه باخیردی. هر‌هانکی بیر ییغینجاق و مراسیملرینده جدی صورتده اشتراک ائدیردی. اونلاردان بیر آن دا اولسون یان گئتمیردی؛ آنجاق قدیمکی یولداشلارینی گؤرنده اوره‌گی سیخیلیردی؛ جانی قیزیشیردی. اوغورلوق ائدن بیریسی کیمی‌اوتانیردی.
۵٫
یازین ایلک گونلری ایدی. گونشین قیزیل شوعالاری پنجره‌دن ائوین ایچرسینه یاییلمیشدی. اوره‌گی سیخیلیر، داریخیردی . اونون ایندی اختیاریندا اولان تکجه اوره‌گی ایدی. باییرا چیخدی. هئچ بیر مقصدی اولمادان، شهری هدفسیز دولانماغا باشلادی. سانکی ایتیردیگینی آختاریردی. بیر آن نومره‌سیز آغ رنگلی «پیکان» قارشیسینا چیخدی. ایچینده قارا گئییملی دؤرد کیشی اونو بیر-بیرلرینه گؤستره‌رک، قهقهه چکیب گولوشوردولر. اونلارلا برابر بارماقلاری و باشی‌دا همن ماشیندایدی؛ آنجاق اونا بیر آن دا اولسون، باخمادیلار. اونون ایللر بویو یازیب یارادان بارماقلاری، دوشونن باشی ایندی اونا یابانجی اولموشدولار.
وارلیغی تالان اولموش کیمی‌خییاوانین کناریندا اوتوروب، باشینی اللری آراسینا آلدی؛ گؤزلرینی یومدو؛ باشینا گلنلری بیر داها دوشونمک ایسته‌دی؛ مومکون اولمادی. ال- آیاغی اسیردی، بئینی گیزیلده‌ییردی؛ بیر شئی‌لری خاطیرلاماق ایسته‌ییردی، آییرد ائده بیلمیردی؛ یالنیز بیر شئی‌لری ایتیردیگینی اوره‌گی ایله حیس ائدیردی.
قانشاردان قدیم یولداشلارینین گلمه‌گینی گؤردو. آرالاریندا ان سئودیگی دوستو «حبیب» ده وار ایدی. اونو گؤرن کیمی‌خییاوانین او تایینا آتدادیلار. یئریندن قالخیب یولداشلارینا قووشماغا جان آتدی؛ اونلار اوزاقلاشمیشدیلار. بیر آن دوستو «حبیب» آرخایا دؤنوب، اونو نیفرتله سوزدو.
چیغیرماق ایسته‌ییردی. -«من، من دئییلم!» دئمک ایسته‌ییردی؛ آنجاق سسی بوغاریندا بوغولموشدو…
۶٫
گئجه، قارا چادیرین اوزونه چکمیشدی؛ او ایسه یاتاغیندا اوزوقویلو دوشوب، یاستیغینی باشینا سیخیردی. باشی آغیرلاشیبمی، یوخسا یاستیق داشا دؤنوبمی، بیلمیردی. آرخاسی اوستونه چؤندو؛ گؤزلرینی تاوانا تیکدی. بئینی قیزیشیب، سانکی یانیردی. یاستیغینی یئنی‌دن او بیری اوزونه چئویریب، یوخلاماق ایسته‌دی. گؤزلریندن یوخو چکیلمیشدی.
سحره یاخین یئریندن قالخیب، پنجره‌نین قاباغیندا دایانیب، گؤزلرینی گئجه‌نین آلاتورانلیغینا تیکدی.هاوا آیازلاییر، شهر ایسه سسیزجه‌سینه شیرین یوخودان اویانیردی. سحیرلی سس‌سیزلیک ائوی دولدورموشدو؛ سانکی ائوده کیمسه نفس آلمیردی. اوزاقلاردان قورخونج باغیرتی سسی گلیردی؛ یاواش- یاواش یاخینلاشیب، قارما- قاریشیق سس‌لره چئوریلیر، اونون دامارلارینا جوموردی.
یاتاغینا قاییدیب، اوتوردو. قاپی شیددتله دؤیولوردو. آناسی دوروب، چیگنینه آرخالیق آتیب، حیطه چیخدی. قاپی آچیلان کیمی‌نئچه سیلاحلی قارا گئییملی آدام اوتاغا دولدولار. آناسی آغلار گؤزلرله اونلارین قاباغینی کسیب،-«رحم ائله‌یین بالاما!» دئیه، یالواریردی، آمما کیمسه قولاغ آسمیردی. سیلاحلی‌لار قوللاریندان توتوب، اوتاقدان باییرا چیخارتدیلار. کوچه‌نین باشیندا نومره‌سیز آغ رنگلی «پیکان» دایانمیشدی. او بو دفعه اوره‌گی‌نین چیخاریلماسینا و اؤلدورولمه‌سینه امین‌ایدی…
۷٫
درین بیر قویودان گلن سس کیمی‌آناسی‌نین سسینی ائشیدیردی:
– آی بالا دور آیاغا! بایاقدان بری چاغیریرام. نه یامان سایاقلاییرسان؟
قورخا- قورخا گؤزلرینی آچدی. آناسینی باشی اوستونده گؤردو. تیترک سس‌له -«آنا، بو دفعه آپاریرلار اوره‌گیمی‌چیخارسینلار.»
– آی بالا کیم آپاریر اوره‌گینی چیخارسین؟ نئچه آی‌دی گئجه‌لر سایاقلاییرسان. آخی بئله ده قاراباسما اولار؟ رنگین ساپ ساری اولوب. اؤزون ده بیر دری-بیر سوموگ اولوبسان…
۸٫
هر گون شهرین کوچه، خییاوانلاریندا اؤزو ایله دانیشان بیر گنج، آشاغی- یوخاری گئدیر. او بعضا اللرینی یوخاری قالدیریب، آنلاشیلماز قیریق- قیریق سؤزلر دئییر، بعضا ده اؤزونو دالدا- بوجاقدا گیزله‌دیر، قورخونج باخیشلاری ایله او یان بو یانا باخیر؛ خییاواندان کئچن هر آغ رنگلی ماشینا ال اوزادیب «منیم بارقلاریمی‌وئرین! منیم باشیمی‌وئرین!» دئییر. اونو گؤره‌ن هر بیر کیمسه -«یازیغین باشینا‌هاوا گلیب» دئیه، حئییفسه‌نیر…
«سون»
منبع: ایشیق